[TMATalk] Hành trình gieo mầm công nghệ từ những cánh đồng Việt

TMAers thích sẻ chia

24/09/2025

Trí tuệ nhân tạo và đồng lúa – hai vấn đề tưởng chừng không liên quan nhưng nay lại được kết nối trong T-Pest - Một sản phẩm AI “made by TMA” bởi một khát vọng chung: tạo ra sự thay đổi. Dự án T-Pest chính là hành trình của các thành viên TMA đi tìm câu trả lời cho câu hỏi “Liệu những thuật toán phức tạp có thể "nảy mầm" và "đơm hoa" trên mảnh đất nông nghiệp truyền thống không?”

Và bắt đầu từ chính những trăn trở của bà con nông dân Bình Định, team đã quyết tâm dùng công nghệ để viết nên một chương mới cho ngành nông nghiệp tại quê nhà. Hãy cùng #TMAthichsechia kỳ này lắng nghe chia sẻ đầy cảm xúc của team T-Pest từ những ngày đầu phát triển dự án đến nay nhé!

Nhen nhóm từ trăn trở của người nông dân

Dự án T-Pest ra đời sau khi các thành viên lắng nghe câu chuyện về những mùa vàng bị đe dọa bởi sâu bệnh, về nỗi bất lực của người dân khi phát hiện dịch hại quá muộn, về sự lãng phí khi thuốc trừ sâu không mang lại hiệu quả. Nhằm giải quyết vấn đề này, đội ngũ đã nảy sinh ý tưởng phát triển một giải pháp vừa kết hợp AI và IoT, giúp bà con nhận diện trong thời gian sớm, nhận cảnh báo kịp thời và quản lý sâu bệnh hiệu quả, đem lại nhiều lợi ích thiết thực cho mùa màng. 

Với mong muốn đóng góp nhiều hơn nữa cho nền nông nghiệp Việt Nam, T-Pest tập trung triển khai tại các huyện/xã ở Bình Định (cũ) để thử nghiệm, nghiên cứu, đồng thời hướng tới mục tiêu lớn hơn là mở rộng dự án này trên toàn quốc và giới thiệu đến các bạn bè quốc tế. Cuối cùng, “ngọn lửa đam mê” ấy đã may mắn nhận được sự tin tưởng từ các cơ quan nhà nước. Dự án thành công được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn của tỉnh đặt hàng và Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai (mới) trao cho team cơ hội chủ trì một đề tài cấp tỉnh. Đó là lúc tất cả thành viên biết rằng mình không hề đơn độc trên hành trình này.

TMA Solutions

Tranh luận, lựa chọn và sự đánh đổi

Giai đoạn đầu của dự án, khi mọi thứ chỉ là ý tưởng, team đã có nhiều cuộc tranh luận nảy lửa. Một trong những điều khiến cả nhóm thảo luận nhiều nhất là việc lựa chọn thiết bị phù hợp và thiết kế giao diện sao cho cả nông dân và cán bộ chi cục đều dễ dàng sử dụng và quản lý. Nhóm đã phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa hiệu năng công nghệ và tính thực tiễn, làm sao để thiết bị vừa đủ mạnh để nhận diện chính xác, vừa có giá thành phải chăng. Cùng với đó, giao diện người dùng cũng là một trong những bài toán khó, vì nó phải trực quan, đơn giản, nhưng vẫn cung cấp đầy đủ thông tin cho các đối tượng khác nhau.

Đặc biệt, khó khăn lớn nhất là việc xây dựng cơ sở dữ liệu toàn diện về các loại sâu bệnh, nó đòi hỏi cả nhóm phải dành thời gian tìm hiểu chuyên sâu về nông nghiệp, phối hợp chặt chẽ với nhân viên Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ Thực vật. Các thành viên phải trực tiếp ra đồng, canh thời điểm phù hợp để chụp ảnh các loại sâu bệnh ở nhiều giai đoạn phát triển. Có những loại sâu bệnh rất hiếm, chỉ xuất hiện vào những thời điểm nhất định trong năm, khiến việc thu thập dữ liệu trở nên khó khăn và tốn kém thời gian.

TMA Solutions

Một kỷ niệm đáng nhớ là lần cả nhóm phải đội nắng hàng giờ để tìm một loại sâu hiếm. Sau khi tìm thấy và chụp ảnh xong, một thành viên trong nhóm đã vô tình bị ngã xuống bùn, lấm lem toàn thân. Dù rất mệt và bẩn, nhưng cả nhóm vẫn rộn vang tiếng cười vì cuối cùng đã thu thập được dữ liệu quý giá đó. Câu chuyện này không chỉ là một kỷ niệm vui, mà còn là lời nhắc nhở về sự kiên trì và niềm đam mê mà team đã dành cho dự án.

Qua đây, cả team gửi lời cảm ơn Thành, Thuận, anh Tuấn Anh, và bạn Hoan (thành viên từng làm việc tại TMA), cả team luôn biết ơn mọi người rất nhiều vì những đóng góp trong giai đoạn đầu phát triển dự án, có thể nói mọi người đã thầm lặng “ăn dầm nằm dề” ở ngoài ruộng với thiết bị nhận diện sâu rầy để kiểm tra và giúp kết quả nhận diện tốt hơn, thể hiện sự tận tâm và nỗ lực không ngừng của mọi người với dự án.

Công nghệ vì sự chủ động của người dùng

Trong suốt quá trình phát triển, dự án may mắn không thay đổi bất kỳ tính năng nào so với kế hoạch ban đầu. Ngược lại, để đáp ứng nhu cầu thực tế và nâng cao hiệu quả, team còn phát triển thêm một tính năng mới vượt trội.

Tính năng mới được thêm vào là công cụ cho phép cán bộ chi cục bảo vệ thực vật tự huấn luyện mô hình AI để nhận diện các loại sâu bệnh mới. Ban đầu, việc này do team dự án thực hiện, nhưng nhận thấy nhu cầu cần sự chủ động và khả năng mở rộng của người dùng, nhóm đã quyết định phát triển công cụ này. Điều này giúp hệ thống linh hoạt hơn, có thể dễ dàng cập nhật và thích ứng với sự thay đổi của các loại sâu bệnh theo mùa vụ hoặc khu vực địa lý mà không cần sự can thiệp trực tiếp từ đội ngũ phát triển. Quyết định này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình mà còn khẳng định tính ứng dụng và khả năng mở rộng cao của giải pháp.

TMA Solutions

Tự hào sản phẩm “Made by TMA” và khát khao vươn ra thế giới

Khi T-Pest lần đầu tiên ra mắt tại huyện Phù Cát và Tuy Phước, team vui mừng khi nhận được phản hồi tích cực từ bà con nông dân nơi đây. Họ cho biết giải pháp đã giúp họ nắm bắt được tình hình dịch hại chính xác và kịp thời hơn, từ đó giảm thiểu thiệt hại mùa màng và cải thiện hiệu quả sản xuất. Đối với team, khoảnh khắc nhận được những phản hồi này có ý nghĩa rất lớn, đó là minh chứng rõ ràng cho giá trị thực tiễn của dự án, khẳng định rằng những nỗ lực đã đi đúng hướng và thực sự mang lại lợi ích cho cộng đồng. Đặc biệt, tháng 6 vừa qua, tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Bình Định lần thứ XIV, T-Pest đã xuất sắc giành giải nhất trong lĩnh vực Nông lâm ngư nghiệp. Hơn thế nữa, dự án T-Pest "made by TMA" có cơ hội giới thiệu đến các khách hàng và đối tác trong và ngoài nước là một niềm tự hào và sự khích lệ rất lớn đối với toàn thể thành viên. Điều này không chỉ khẳng định giá trị và tính ứng dụng của giải pháp mà còn cho thấy tiềm năng to lớn của công nghệ Việt Nam trên trường quốc tế. Việc nhận được những phản hồi tích cực từ các công ty tại Huế, Quảng Trị, Bắc Ninh và đặc biệt là từ các thị trường quốc tế như Úc, Thái Lan, Indonesia,... đã tiếp thêm sức mạnh cho mỗi thành viên có thêm động lực phát triển dự án và có thể mang lại hiệu quả vượt ra khỏi phạm vi địa phương.

Trong tương lai, định hướng của T-Pest là tiếp tục phát triển và mở rộng cả trong nước và quốc tế. Cụ thể:

- Tại thị trường trong nước: Dự án sẽ tiếp tục hợp tác với các địa phương khác như Huế, Quảng Trị và Bắc Ninh để triển khai giải pháp, lan tỏa hiệu quả của công nghệ AI/IoT trong nông nghiệp đến toàn quốc.

- Tại thị trường quốc tế: T-Pest sẽ tập trung vào các thị trường tiềm năng như Thái Lan và Indonesia. Đội ngũ đang tích cực hợp tác với các đối tác chiến lược như Bangkok Silicon (BKS) để triển khai các giải pháp AI, đưa T-Pest trở thành một trong những sản phẩm chủ lực. Bên cạnh đó, dự án sẽ tham gia các sự kiện lớn trong khu vực để quảng bá sản phẩm và tìm kiếm các cơ hội hợp tác mới.