Cẩm nang công nghệ

Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào mà các thiết bị có thể "nói chuyện" với nhau, ngay cả ở những nơi xa xôi nhất, không có sóng di động hay Wi-Fi? Đó chính là lúc Internet of Things (IoT) Vệ tinh bước vào cuộc chơi – một công nghệ đang định hình lại cách chúng ta kết nối và thu thập dữ liệu trên toàn cầu. Trong Technology Newsletter lần này, các bạn sẽ có thêm một cái nhìn sâu sắc và toàn diện về "Vai trò của việc tích hợp IoT Vệ tinh trong các ứng dụng tương lai". Từ những vùng sâu vùng xa đến các ngành công nghiệp đòi hỏi độ tin cậy cao, IoT vệ tinh đang mở ra những chân trời mới đầy tiềm năng.

1. Giới thiệu về tích hợp IoT vệ tinh và vai trò của nó trong kết nối từ xa

Hình 1: IoT vệ tinh

Satellite IoT (Internet of Things qua vệ tinh) là một hệ thống kết nối các thiết bị IoT thông qua mạng lưới vệ tinh thay vì sử dụng hạ tầng viễn thông mặt đất như 4G/5G hay Wi-Fi. Công nghệ này đặc biệt hữu ích cho các khu vực xa xôi, vùng biển, hoặc những nơi không có hạ tầng mạng truyền thống. Các hệ thống IoT vệ tinh không chỉ giúp kết nối các thiết bị thông minh mà còn đảm bảo tính liên tục và độ ổn định cao trong việc truyền tải dữ liệu do có phạm vi phủ sóng toàn cầu, giảm tắc nghẽn mạng, đặc biệt là đối với các ứng dụng yêu cầu sự chính xác và kịp thời như giám sát môi trường và chăm sóc sức khỏe. Theo nghiên cứu của Z. Shutao (2024) [1], việc tích hợp IoT vệ tinh với các công nghệ mạng vệ tinh tiên tiến đang mang lại những cải tiến đáng kể trong kết nối từ xa. Ví dụ như các hoạt động giám sát và điều khiển thời gian thực trong nông nghiệp chính xác khi thu hoạch mùa vụ hay các hoạt động giám sát giao thông thông minh ở các đô thị lớn để kịp thời điều tiết lưu lượng xe cho phù hợp. 

a. Tổng quan về công nghệ IoT vệ tinh

Satellite IoT (Internet vạn vật qua vệ tinh) là công nghệ kết nối thiết bị IoT ở vùng không có hạ tầng mạng truyền thống, thông qua các vệ tinh ở quỹ đạo thấp (LEO), trung (MEO) và địa tĩnh (GEO), được miêu tả như hình 1. Công nghệ này phù hợp với các ứng dụng ở khu vực hẻo lánh, đặc biệt trong thiên tai hoặc khẩn cấp, nơi mạng di động/Wi-Fi không khả dụng [2].

Việc tích hợp edge computing (xử lý dữ liệu tại nguồn) giúp giảm độ trễ và tối ưu băng thông. Trong [3], M. Ke đề xuất kết hợp edge với HAP (nền tảng bay tầm cao) và vệ tinh để nâng cao hiệu quả phát hiện thiết bị đang hoạt động (ADD) và ước lượng kênh (CE) trong môi trường kết nối dày đặc.

Một số nhà cung cấp tiêu biểu:

• Starlink (SpaceX): Internet vệ tinh băng rộng, ~$99/tháng
• OneWeb: Mạng LEO hỗ trợ IoT.
• Iridium: Dịch vụ toàn cầu, thiết bị $700–1.500, phí $50–100/tháng.
• Inmarsat: Kết nối vệ tinh cho hàng hải, hàng không, khai khoáng.

Các giải pháp Satellite IoT đang góp phần mở rộng kết nối toàn cầu, đặc biệt tại vùng xa và môi trường yêu cầu liên lạc ổn định, liên tục.

Hình 2: Quỹ đạo tương đối của các vệ tinh quỹ đạo thấp, trung và cao (LEO/MEO/GEO) so với bề mặt trái đất.

b. Lợi ích của IoT vệ tinh trong kết nối toàn cầu

Satellite IoT (Internet vạn vật qua vệ tinh) mang lại lợi ích lớn trong việc kết nối toàn cầu, đặc biệt ở khu vực thưa dân, hẻo lánh – nơi không có hạ tầng như cáp quang hay trạm phát sóng di động. Với khả năng cung cấp kết nối ở mọi nơi, công nghệ này hỗ trợ hiệu quả trong nông nghiệp, y tế từ xa và công nghiệp.

Theo M. Ke et al. (2021) [3], Satellite IoT giúp giám sát đất đai, cây trồng thông qua các cảm biến đặt tại vùng nông thôn, hỗ trợ nông dân tưới tiêu chính xác, tiết kiệm tài nguyên, tăng năng suất và giảm tác động môi trường.

Trong lĩnh vực y tế, GSE (2025) [4] cho thấy Satellite IoT có thể truyền dữ liệu sức khỏe từ bệnh nhân ở vùng xa về trung tâm y tế, hỗ trợ chẩn đoán và cấp cứu từ xa, nhất là nơi không có cơ sở y tế.

c. Vai trò trong nông nghiệp, chăm sóc sức khỏe và giám sát môi trường
IoT vệ tinh đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, chăm sóc sức khỏe và giám sát môi trường. Trong nông nghiệp, các thiết bị IoT kết nối vệ tinh có thể giúp giám sát cây trồng, động vật và môi trường, cung cấp dữ liệu thời gian thực cho các nhà sản xuất. Ví dụ, trong một nghiên cứu của J. Liu et al. (2023) [5], các cảm biến IoT được triển khai trên các vệ tinh để theo dõi và phân tích sức khỏe cây trồng, giúp nông dân cải thiện quy trình chăm sóc cây trồng và nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên.

Trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, IoT vệ tinh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các dịch vụ y tế từ xa. Nhờ có sự kết nối vệ tinh, các bác sĩ và chuyên gia y tế có thể theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân từ xa, thậm chí ở những khu vực xa xôi mà không thể tiếp cận dễ dàng. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe mà còn đảm bảo rằng các dịch vụ y tế có thể tiếp cận được với những người dân ở vùng sâu vùng xa.

Đối với giám sát môi trường, IoT vệ tinh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi các yếu tố như chất lượng không khí, nhiệt độ, độ ẩm và mức độ ô nhiễm. Dữ liệu thu thập từ các cảm biến vệ tinh giúp các nhà nghiên cứu và các tổ chức chính phủ đưa ra các biện pháp kịp thời để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và bảo vệ sự phát triển bền vững của trái đất.

2. Vai trò của vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) trong IoT

a. So sánh vệ tinh LEO với vệ tinh địa tĩnh truyền thống

Hình 3: Vệ tinh GEO nằm ở độ cao khoảng 35.786 km, cung cấp vùng phủ sóng rộng và ổn định, phù hợp cho dịch vụ truyền hình vệ tinh và kết nối toàn cầu.

Vệ tinh LEO (quỹ đạo thấp) và vệ tinh GEO (quỹ đạo địa tĩnh) đều đóng vai trò quan trọng trong kết nối vệ tinh nhưng khác biệt về vị trí, vùng phủ sóng và ứng dụng. Vệ tinh GEO nằm ở độ cao khoảng 35.786 km, cung cấp vùng phủ sóng rộng và ổn định, phù hợp cho dịch vụ truyền hình vệ tinh và kết nối toàn cầu. Tuy nhiên, do khoảng cách xa, độ trễ tín hiệu cao (khoảng 250 ms trở lên) khiến chúng không lý tưởng cho các ứng dụng yêu cầu phản hồi nhanh như IoT trong thành phố thông minh hay xe tự lái.

Ngược lại, vệ tinh LEO bay ở độ cao từ 500 đến 2.000 km, giúp giảm đáng kể độ trễ xuống còn 20-30 ms, trở thành lựa chọn tối ưu cho các ứng dụng IoT đòi hỏi tốc độ phản hồi nhanh và kết nối liên tục. Theo nghiên cứu của A. Castro-Carrera (2024) [6], nhờ quỹ đạo thấp và di chuyển nhanh, vệ tinh LEO có thể cung cấp kết nối dày đặc hơn, giảm thiểu "lỗ hổng phủ sóng" mà vệ tinh GEO khó khắc phục. Ngoài ra, mạng lưới vệ tinh LEO có thể dễ dàng mở rộng, thay thế và bổ sung lẫn nhau, tạo nên hệ thống linh hoạt và mạnh mẽ hơn cho các ứng dụng IoT.

b. Lợi ích của độ trễ thấp và thông lượng cao

Độ trễ thấp và thông lượng cao khiến vệ tinh LEO trở thành lựa chọn tối ưu cho các ứng dụng IoT, đặc biệt trong môi trường yêu cầu truyền tải dữ liệu nhanh và phản hồi tức thời. Nhờ quỹ đạo gần Trái Đất, vệ tinh LEO giảm đáng kể độ trễ so với vệ tinh GEO, điều này đặc biệt quan trọng đối với giám sát giao thông thông minh, theo dõi thiết bị nông nghiệp từ xa hay điều khiển tự động trong nhà máy. Việc giảm độ trễ giúp cải thiện trải nghiệm người dùng và hỗ trợ ra quyết định tức thời, chẳng hạn như điều chỉnh tốc độ xe tự lái trong tình huống giao thông phức tạp.

Bên cạnh đó, vệ tinh LEO cung cấp thông lượng cao hơn, hỗ trợ các ứng dụng IoT đòi hỏi băng thông lớn như giám sát sức khỏe từ xa, phân tích dữ liệu môi trường hay điều phối đội xe trong logistics. Theo T. Darwish et al. (2022) [7], hệ thống 5G với truy cập vệ tinh có độ trễ đi-về (RTT) khác nhau: GEO từ 600-800 ms, MEO từ 125-250 ms, và LEO từ 30-50 ms, bao gồm cả độ trễ xử lý trên mặt đất và trong quỹ đạo. Vệ tinh LEO không gặp các hạn chế băng thông như vệ tinh GEO, cho phép truyền tải dữ liệu hiệu quả hơn trong nông nghiệp thông minh, quản lý tài nguyên và các ứng dụng IoT khác, từ đó hỗ trợ ra quyết định chính xác và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên.

3. Các ứng dụng của IoT vệ tinh trong thương mại và công nghiệp 

a. Thành phố thông minh và quy hoạch đô thị

Hình 4: Các thành phố thông minh sử dụng cảm biến IoT để thu thập dữ liệu thời gian thực, giúp nâng cao chất lượng sống và tối ưu hóa các dịch vụ như giao thông. 

IoT vệ tinh có tiềm năng thay đổi cách thức vận hành của các thành phố thông minh và quy hoạch đô thị. Các thành phố thông minh sử dụng cảm biến IoT để thu thập dữ liệu thời gian thực, giúp nâng cao chất lượng sống và tối ưu hóa các dịch vụ như giao thông, năng lượng và quản lý chất thải. Tuy nhiên, việc triển khai mạng truyền thống như cáp quang hoặc di động gặp hạn chế về phạm vi phủ sóng. IoT vệ tinh có thể giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp kết nối ổn định cho các khu vực ngoài vùng phủ sóng của mạng mặt đất.

Theo nghiên cứu của Uko et al. (2024) [8], tích hợp mạng vệ tinh với 5G có thể tối ưu hóa hiệu suất kết nối cho các ứng dụng IoT đô thị. Tuy nhiên, khi khoảng cách tăng, công suất kênh giảm mạnh do suy hao tín hiệu, ảnh hưởng đến tốc độ truyền dữ liệu. Ví dụ, ở khoảng cách 500 km, băng thông 50 MHz chỉ đạt 800 Mbps, trong khi 20 MHz và 10 MHz lần lượt đạt 300 Mbps và 150 Mbps. Điều này đặt ra thách thức cho các ứng dụng IoT yêu cầu tốc độ cao.

Một ứng dụng quan trọng của IoT vệ tinh là giám sát và quản lý giao thông thông minh. Các cảm biến vệ tinh có thể theo dõi tình trạng giao thông, phát hiện sự cố và hỗ trợ điều phối nhằm giảm tắc nghẽn và tai nạn. Ngoài ra, IoT vệ tinh còn hỗ trợ giám sát năng lượng và các dịch vụ công cộng, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý đô thị.

b. Logistics và quản lý đội xe thông qua IoT vệ tinh

Trong lĩnh vực logistics và quản lý đội xe, IoT vệ tinh đang trở thành công nghệ thiết yếu giúp tối ưu hóa vận hành và nâng cao hiệu quả vận chuyển. Nhờ kết nối liên tục, ngay cả ở những khu vực xa xôi không có mạng di động, IoT vệ tinh cho phép giám sát phương tiện theo thời gian thực, giúp cải thiện năng suất và giảm chi phí vận hành.

Một ứng dụng thực tế là giám sát thiết bị và phương tiện nặng trong xây dựng và khai thác. Theo báo cáo của Ground Control (2024) [9], IoT vệ tinh giúp theo dõi hiệu suất, bảo dưỡng và vị trí phương tiện trong thời gian thực, giảm rủi ro mất mát hoặc hư hỏng thiết bị. Chẳng hạn, các công ty có thể sử dụng cảm biến IoT kết nối vệ tinh để giám sát xe khai thác mỏ hoặc xe tải ở vùng xa, giúp phát hiện sự cố kịp thời, giảm thiểu gián đoạn và tăng cường an toàn.

Hình 5: Công nghệ chòm sao vệ tinh 5G cho các thiết bị IoT và logistic được triển khai bởi công ty thương mại dịch vụ vệ tinh OQ Technology (nguồn: www.oqtec.space)

4. Những thách thức trong việc tích hợp IoT vệ tinh

a. Các vấn đề về nhiễu tín hiệu và vùng phủ sóng

Một trong những thách thức lớn trong việc triển khai mạng IoT vệ tinh là các vấn đề liên quan đến nhiễu tín hiệu và vùng phủ sóng. Các vệ tinh, đặc biệt là các vệ tinh hoạt động ở quỹ đạo thấp (LEO), có thể gặp phải sự nhiễu tín hiệu do nhiều yếu tố như tán xạ sóng radio, ảnh hưởng của điều kiện thời tiết, và các vật thể ngoài trái đất như mưa, tuyết hay bão. Điều này có thể gây ra sự suy giảm chất lượng tín hiệu và ảnh hưởng đến độ ổn định của kết nối, đặc biệt khi các thiết bị IoT cần truyền tải dữ liệu liên tục.

Theo nghiên cứu của Chen et al. (2023) [10], một trong những giải pháp để khắc phục vấn đề này là sử dụng các kỹ thuật điều khiển nhiễu và cải thiện độ chính xác của các mô hình truyền sóng. Tuy nhiên, một vấn đề phức tạp khác là việc cung cấp vùng phủ sóng ổn định cho các khu vực xa xôi, nơi không có tín hiệu từ các trạm phát sóng mặt đất. Điều này đòi hỏi phải phát triển các công nghệ mới để tối ưu hóa khả năng kết nối của các vệ tinh, như việc sử dụng kết hợp nhiều vệ tinh hoạt động đồng thời hoặc áp dụng các kỹ thuật đa dạng sóng để giảm thiểu ảnh hưởng của nhiễu và cải thiện khả năng phủ sóng rộng rãi.

b. Mối quan tâm về bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư

Bảo mật và quyền riêng tư là một trong những thách thức quan trọng khi tích hợp IoT vệ tinh trong các ứng dụng thực tế. Do tính chất của IoT, hàng triệu thiết bị có thể gửi và nhận dữ liệu từ vệ tinh, tạo ra một lượng thông tin khổng lồ cần được bảo vệ khỏi các mối đe dọa như hacker, phần mềm độc hại, hay tấn công giả mạo. Các thiết bị IoT có thể trở thành mục tiêu dễ dàng cho các cuộc tấn công, và do kết nối vệ tinh có thể có khoảng cách xa, việc bảo mật dữ liệu càng trở nên khó khăn hơn.

Theo nghiên cứu của P. Sun et al. (2025) [11], một số công nghệ bảo vệ có thể giúp giải quyết vấn đề này, bao gồm mã hóa dữ liệu, xác thực người dùng và các biện pháp bảo vệ trên các giao thức truyền thông. Tuy nhiên, việc đảm bảo quyền riêng tư của người sử dụng và bảo vệ thông tin cá nhân cũng là một yếu tố quan trọng cần được giải quyết. Trong các ứng dụng IoT vệ tinh như chăm sóc sức khỏe từ xa hoặc theo dõi môi trường, thông tin cá nhân và dữ liệu nhạy cảm phải được mã hóa và bảo vệ tốt để tránh bị rò rỉ hoặc truy cập trái phép. Nếu không được bảo vệ đầy đủ, những dữ liệu này có thể bị lạm dụng, gây ra thiệt hại lớn đối với các cá nhân hoặc tổ chức sử dụng hệ thống IoT vệ tinh.

5. Triển vọng và đổi mới trong IoT vệ tinh

a. 5G và hơn thế nữa: Tương lai của tích hợp IoT vệ tinh

Hình 6: Mạng 5G không chỉ cung cấp băng thông rộng mà còn hỗ trợ kết nối hàng loạt thiết bị IoT trong thành phố thông minh, cơ sở hạ tầng và công nghiệp. 

Tích hợp IoT vệ tinh với mạng 5G đang mở ra một kỷ nguyên mới trong kết nối không gian, mang lại hiệu suất cao, độ trễ thấp và khả năng phủ sóng toàn cầu. Mạng 5G không chỉ cung cấp băng thông rộng mà còn hỗ trợ kết nối hàng loạt thiết bị IoT trong thành phố thông minh, cơ sở hạ tầng và công nghiệp. Sự kết hợp giữa mạng vệ tinh LEO (Low Earth Orbit) và 5G tạo ra hệ sinh thái linh hoạt, giúp mở rộng kết nối đến cả những khu vực hẻo lánh, nơi mạng cáp quang hoặc di động khó tiếp cận.

Theo nghiên cứu của A. Lafta et al. (2024) [12], 5G đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của IoT vệ tinh, cung cấp kết nối tốc độ cao cho các ứng dụng như xe tự lái, quản lý giao thông thông minh và y tế từ xa. Sự kết hợp giữa vệ tinh LEO và 5G giúp đảm bảo kết nối liên tục trên toàn cầu, cho phép thiết bị IoT thu thập, truyền tải dữ liệu nhanh chóng, cải thiện khả năng ra quyết định theo thời gian thực. IoT vệ tinh không chỉ mở rộng phạm vi kết nối internet ở vùng sâu, vùng xa mà còn tạo tiền đề cho nhiều ứng dụng đột phá, mang lại trải nghiệm hiện đại và tiện ích hơn cho người dùng.

b. Tích hợp với trí tuệ nhân tạo và máy học để phân tích dự đoán

Tích hợp AI/ML vào Satellite IoT là xu hướng quan trọng, giúp phân tích, dự đoán và tối ưu hóa dữ liệu từ cảm biến IoT, đặc biệt trong nông nghiệp, môi trường và giao thông.

Theo K. Sharma et al. (2024) [13], AI + Satellite IoT đã cải thiện giám sát cây trồng, quản lý mùa vụ. Thị trường robot nông nghiệp (Agro-Bot) dự kiến tăng từ 4,9 tỷ USD (2020) lên 11,9 tỷ USD (2026), phản ánh xu hướng tự động hóa. AI xử lý dữ liệu từ cảm biến (nhiệt độ, độ ẩm, đất...) để dự đoán tưới tiêu, bón phân, giúp tăng năng suất, tiết kiệm tài nguyên. Satellite IoT đảm bảo kết nối liên tục kể cả ở vùng xa.

Trong giám sát môi trường và thành phố thông minh, AI phân tích dữ liệu từ vệ tinh (chất lượng không khí, nhiệt độ, ô nhiễm) để dự đoán xu hướng và hỗ trợ ra quyết định kịp thời [14]. Việc tích hợp AI giúp tăng tự động hóa, hiệu quả quản lý dữ liệu và tài nguyên.

6. Tình hình sử dụng Satellite IoT ở Việt Nam và kết luận

Satellite IoT (Internet of Things qua vệ tinh) đang từng bước được triển khai tại Việt Nam nhằm mở rộng kết nối ở các khu vực hẻo lánh. Một trong những bước tiến đáng chú ý là việc Starlink được cho phép thử nghiệm tại Việt Nam với mục tiêu phủ sóng đến năm 2030, cung cấp kết nối tốc độ cao và độ trễ thấp cho các vùng sâu, vùng xa [15]. Song song đó, VNPT hiện đang khai thác các vệ tinh GEO như Vinasat‑1 và Vinasat‑2, cùng với hệ thống VSAT, để cung cấp Internet vệ tinh tại các khu vực không có cáp quang hoặc hạ tầng truyền thống [16]. Trong khi đó, Viettel đã đề xuất triển khai thử nghiệm Internet vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) từ năm 2021, nhằm giảm phụ thuộc vào hạ tầng nước ngoài và tăng cường chủ động về công nghệ [17]. Các hoạt động thử nghiệm này nằm trong lộ trình phát triển mạng vệ tinh đến năm 2030, phù hợp với chính sách thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia và kết nối toàn diện [18].

Kết nối IoT vệ tinh đang trở thành yếu tố quan trọng trong việc mở rộng khả năng kết nối toàn cầu, đặc biệt ở các khu vực hẻo lánh. Công nghệ vệ tinh LEO kết hợp với 5G mang đến giải pháp tối ưu cho các ứng dụng IoT yêu cầu độ trễ thấp và băng thông cao, hỗ trợ hiệu quả trong giám sát môi trường, nông nghiệp thông minh và y tế từ xa. Tuy nhiên, việc triển khai IoT vệ tinh cũng gặp thách thức như nhiễu tín hiệu, bảo mật dữ liệu và quyền riêng tư. Dù vậy, các tiến bộ công nghệ đang giúp tối ưu hóa kết nối và tăng cường bảo mật, tạo tiền đề cho sự phát triển mạnh mẽ của IoT vệ tinh trong tương lai. Với khả năng phủ sóng rộng, IoT vệ tinh giúp kết nối các khu vực khó tiếp cận, hỗ trợ doanh nghiệp và chính phủ trong giám sát, điều phối giao thông và cung cấp dịch vụ thiết yếu. Kết hợp với 5G và AI, IoT vệ tinh không chỉ thúc đẩy các ứng dụng thương mại mà còn cải thiện đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Để phát triển bền vững, IoT vệ tinh cần tiếp tục cải tiến công nghệ, nâng cao bảo mật và mở rộng hợp tác quốc tế nhằm xây dựng mạng lưới kết nối toàn cầu, khai thác tối đa tiềm năng trong nhiều lĩnh vực.

Danh mục tài liệu tham khảo

[1] Z. Shutao, “Satellite Internet of Things research report,” arXiv, Jul. 2024.

[2] F. Kagai, P. Branch, J. But, R. Allen and M. Rice, “Rapidly Deployable Satellite-Based Emergency Communications Infrastructure,” IEEE Access, vol. 12, pp. 139368-139410, 2024

[3] M. Ke et al., “An Edge Computing Paradigm for Massive IoT Connectivity Over High-Altitude Platform Networks,” IEEE Wireless Communications, vol. 28, no. 5, pp. 102-109, Oct. 2021

[4] GSE Product Team, “Satellite Connectivity for remote medical operations”, www.gsat.us, last accessed: 17 Feb. 2025.

[5] J. Liu, W. Jiang, H. Han, M. He and W. Gu, “Satellite Internet of Things for Smart Agriculture Applications: A Case Study of Computer Vision,” 2023 20th Annual IEEE International Conference on Sensing, Communication, and Networking (SECON), Madrid, Spain, pp. 66-71, 2023.

[6] A. Castro-Carrera, “A systematic review of LEO satellite services for IoT,” Review article, Oct. 2024.

[7] T. Darwish, G. K. Kurt, H. Yanikomeroglu, M. Bellemare and G. Lamontagne, “LEO Satellites in 5G and Beyond Networks: A review from a standardization perspective,” IEEE Access, vol. 10, pp. 35040-35060, Mar. 2022.

[8] Uko, M.; Ekpo, S.C.; Enahoro, S.; Elias, F. “Performance Optimization of 5G–Satellite Integrated Networks for IoT Applications in Smart Cities: A Two-Ray Propagation Model Approach,” Smart Cities, vol. 7, pp. 3895-3913. 2024.

[9] Monitoring heavy equipment fleets with Satellite IoT connectivity, www.groundcontrol.com, Dec. 2024, last accessed: 17 Feb. 2025.

[10] Chen, X., Xu, Z. & Shang, L. Satellite Internet of Things: challenges, solutions, and development trends. Front Inform Technol. Electron. Eng. (Springer Nature), vol. 24, pp. 935–944, Jun. 2023.

[11] P. Sun, Y. Wan, Z. Wu, Z. Fang, Q. Li, “A survey on privacy and security issues in IoT-based environments: Technologies, protection measures and future directions,” Computer and Security, vol. 148, Jan. 2025.

[12] A. Lafta, A. F. Mahmood and B. M. Saeed, “5G and Internet of Thing: Next-Gen Network Architecture,” J. Inf. Commun. Converg. Eng., Sep. 2024

[13] K. Sharma, S. K. Shivandu, “Integrating artificial intelligence and Internet of Things (IoT) for enhanced crop monitoring and management in precision agriculture,” Sensor International, vol. 5, Aug. 2024.

[14] Alastair MacLeod, “Satellite IoT’s role in driving environmental sustainability”, theclimatenews.co.uk, last accessed: 18 Feb. 2025

[15] V. P. Thắng, “Starlink được thử nghiệm tại Việt Nam, phủ sóng đến 2030,” VnExpress, 06-Jun-2024. [Online]. Available: https://vnexpress.net/starlink-duoc-thu-nghiem-tai-viet-nam-phu-song-den-2030-4726231.html

[16] D. H. Sơn, “VNPT triển khai vệ tinh Vinasat-1, 2 và dịch vụ VSAT tại vùng sâu vùng xa,” ICTNews, 2023. [Online]. Available: https://ictnews.vietnamnet.vn/kinh-doanh/vnpt-cung-cap-internet-ve-tinh-qua-vinasat-2079613.html

[17] “Viettel đề xuất thử nghiệm Internet vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO),” Vietnamnet, 2021. [Online]. Available: https://vietnamnet.vn/vn/cong-nghe/viettel-de-xuat-thu-nghiem-internet-ve-tinh-785238.html

[18] “Thông tin về thử nghiệm Starlink và lộ trình đến năm 2030 tại Việt Nam,” Tuổi Trẻ Online, Feb. 2025. [Online]. Available: https://tuoitre.vn/thu-nghiem-starlink-tai-viet-nam-2025.html